▼حرف روز

ضرورت تقویت ارزش پول ملی

ضعف عملکردی دولت در حوزه اقتصاد از یک‌سو و بسته شدن منافذ ورود دلار به کشور، به خاطر فشارهای حداکثری تحریم‌ها باعث شد تا تولید ناخالص داخلی کاهش یابد و از ارزش پول ملی کاسته شود و در مقابل، ارزش سایر ارزهای جهان رو به افزایش بگذارد. روند کاهشی حدود پنج‌هزارتومانی قیمت دلار در بازار آزاد از ۲۶ هزار تومان به کانال ۲۱ هزارتومانی طی دو هفته اخیر، در این برهه زمانی دلایل خاص خودش را دارد.

نکات تحلیلی: ازجمله مهم‌ترین این تحولات می‌توان انتظار فعالان بازار برای بازگشت احتمالی آمریکا به برجام با روی کار آمدن دولت جو بایدن و امیدواری برای آزادسازی منابع ارزی بلوکه‌شده ایران در کشورهای خارجی- بااینکه هنوز به واقعیت تبدیل نشده است- بار روانی زیادی ایجاد کرده است.2- پایین بودن حجم معاملات در بازار آزاد دلیل بعدی است؛ بااینکه قیمت دلار در بازار آزاد در کانال ۲۱ هزار تومان معامله می‌شود، اما در سامانه نیما که صادرکنندگان و واردکنندگان کشور، عمده ارز خود را از آن طریق تأمین می‌کنند و حجم بالایی از معاملات ارزی را شامل می‌شود، رفتار هیجانی مشابه بازار آزاد دیده نمی‌شود و قیمت هر دلار در کانال ۲۳ هزار تومان معامله می‌شود. به نظر می‌رسد از رفتار واقعی خریداران و فروشندگان ارز در سامانه نیما بهتر می‌توان فهمید که روند قیمتی چگونه است. 3- ورود کارگزاری‌های متعلق به بانک‌های خصوصی برای انجام خریدهای کلان ارز با قیمت‌های کف بازار می‌تواند دلیل بعدی در کاهش نرخ ارز باشد. حقوقی‌های بازار بورس به‌جای خرید و مدیریت سهام، عمده دارایی خود را در بازار ارز هزینه می‌کنند که خود این کار در قرمز پویشی بورس تأثیرگذار است.

نکته راهبردی: برخی افراد کاهش نرخ ارز و یا همان تقویت ارزش پول ملی در این برهه زمانی منتهی به انتخابات را اقدامی سیاسی تحلیل می‌کنند. فارغ از همه این دلایل، سیاست‌گذاری بانک مرکزی در خصوص مدیریت بازار ارز باید به‌دوراز هیجانات غیرمنطقی و همچنین غیرسیاسی، به‌صورت تدریجی متناسب با عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضای ارز در بازار حرکت نماید تا در یک فرایند زمانی به یک تعادل نسبی برسد. ناگفته نماند افزایش نرخ ارز علاوه بر کاهش قدرت خرید و کوچک شدن سبد معیشتی، سلب رفاه اقتصادی و اجتماعی، تبعاتی همچون گسترش شکاف طبقاتی، فقر و افزایش ظرفیت اعتراضات و بی‌اعتمادی جامعه و مهم‌تر از همه تضعیف پرستیژ بین‌المللی ایران را در پی دارد و جا دارد دولت در وقت باقیمانده و دولت بعدی یکی از اولویت‌های فوریت‌دار خود را تقویت پول ملی قرار دهد. (نویسنده: علی قاسمی)

▼گزارش روز

عواقب فریبکاری در انتخابات

در انتخابات‌های گذشته شاهد بوده‌ایم که همواره نامزدها در سطح ریاست جمهوری، شعارها و برنامه‌های غیر کارشناسی مطرح کرده که نه‌تنها عمر 4 ساله دولت توان حل آن مشکلات را ندارد، بلکه حاکمیت در مسیر طولانی خود برای به دست آوردن آن هدف نیز با مشکلاتی مواجهه است. این شعارها دو خاصیت مضر به همراه دارد؛ اول، بی‌اعتمادی به حاکمیت؛ دوم، افزایش انتظارات و در ادامه، دلسردی و ناامیدی در میان قاطبه مردم پس از عدم حصول برنامه‌ها. به همین منظور رهبر معظم انقلاب 10 روز قبل از شروع ثبت‌نام نامزدها از آن‌ها خواست در مورد شعارها و برنامه‌های خود این ملاحظات را موردتوجه قرار دهند: 1- بعضی از کسانی که وارد میدان انتخابات می‌شوند اظهاراتی می‌کنند که... حرف‌های فریبنده است، حرف‌هایی است که هیچ پشتوانه‌ی فکری و پشتوانه‌ی برنامه‌ای ندارد. 2- یک چیزی میگویند، بدون اینکه امکانات کشور را در نظر بگیرند یا حتّی بدانند. 3- خیلی از برادران که در این میدان وارد می‌شوند، از بسیاری از ظرفیت‌های کشور شاید خیلی مطلع هم نباشند؛ بدون اینکه حالا محاسبه درستی شده باشد، یک چیزی میگویند، یک حرفی می‌زنند، یک وعده‌ای می‌دهند. 4- بایستی برنامه ارائه بشود. بایستی جوری باشد که کارشناسان وقتی نگاه می‌کنند به حرف زدن کسی که داوطلب است و حرف میزند با مردم، در دلشان تصدیق کنند که این حرف، حرف متقن و خوبی است.

گزاره‌های تحلیلی: 1- شعارهای انتخاباتی در طول دوره ریاست جمهوری، سنگ محک رئیس‌جمهور می‌شود و تمام عملکرد وی با آن سنجیده می‌شود؛ مهم‌ترین علت بی‌اعتمادی مردم در سال‌های آخر ریاست جمهوری نیز به خاطر عدم تطبیق شعارها با عمل رئیس‌جمهور منتخب است. در سال‌های گذشته آشوب‌های 96 و 98 بر بستر بی‌اعتمادی و عدم توان حل مشکلات مردم رخ داد. 2- شعارهای فریبنده نامزدهای ریاست جمهوری یک نوع از روش‌های کودتای نرم علیه نظام است؛ زیرا یک جریان سیاسی به‌منظور کسب رأی مردم، برنامه‌هایی را اعلام می‌کند که در سطح وظایف، توان و اختیار قوه مجریه نیست و با این وسیله، ازیک‌طرف سطح توقعات و انتظارات اجتماعی را بالا می‌برد و از طرف دیگر سیستم سیاسی کشش آن را ندارد و به همین علت موجب افزایش نارضایتی سیاسی و تنش در جامعه می‌شود. 3- مردم و رسانه‌ها باید با مطالبه گری از نامزدهای انتخاباتی آن‌ها را وادار به سخن گفتن در چارچوب اختیارات ریاست جمهوری نمایند. (نویسنده: فرهاد مهدوی)

▼ خبر ویژه

آمریکا زیر بار برداشتن تحریم‌ها نمی‌رود!

شبکه خبری انگلیسی‌زبان «پرس‌تی‌وی» دیروز (14 اردیبهشت‌ماه) از یک قول یک منبع مطلع در تهران، خبر داد: «آمریکا تاکنون نه‌تنها انجام اصلاحاتی را که باعث کاهش ریسک همکاری اقتصادی و بانکی با ایران می‌شود، نپذیرفته است، بلکه عملاً ریسک همکاری با ایران را بالاتر برده است». به گفته این منبع مطلع، آمریکا بر حفظ ساختار تحریم‌های فلج‌کننده و به‌ویژه عدم لغو قانون کاتسا اصرار دارد. کاتسا ازجمله قوانین تحریمی است که در دوره ترامپ در ادامه تحریم‌های فلج‌کننده وضع شد. آمریکا با حفظ این تحریم‌ها به بهانه‌های مختلف درصدد تحمیل برجامی به‌مراتب ضعیف‌تر از برجام سال ۲۰۱۵ به ایران است که عملاً هیچ‌گونه گشایشی در اقتصاد ایران ایجاد نخواهد کرد. ایران هیچ‌گونه حرکت فریب‌آمیزی از سوی طرف مقابل به‌منظور اجتناب از لغو تحریم‌ها را نخواهد پذیرفت. امتناع آمریکا از لغو همه تحریم‌های مرتبط با برجام که در دولت ترامپ وضع شده است، پایان گفتگوهای وین را رقم خواهد زد.

▼ اخبار

تلاش‌های انتخاباتی غیررسمی جهانگیری

«حسینعلی حاجی‌دلیگانی» عضو هیئت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی در واکنش به گفتگوی اخیر معاون اول رئیس‌جمهور در شبکه اجتماعی کلاب هاوس و در پاسخ به این سؤال که چرا معاون اول رئیس‌جمهور این اظهارات را در رسانه ملی و در مقابل کارشناسان مطرح نمی‌کند، تصریح کرد: «معمولاً این‌ها می‌خواهند این‌گونه برنامه‌ها را مهندسی کنند و در صداوسیما این امکان فراهم نیست، ولی در جایی غیر از رسانه ملی به‌راحتی می‌توانند این برنامه‌ها را مهندسی کنند؛ که چه کسی چه سؤالی بپرسد و چه پاسخی داده شود.

بعضی مواقع هم دروغ آن‌قدر با شاخه و برگ گفته می‌شود که بالاخره برخی می‌پذیرند». عضو هیئت‌رئیسه مجلس درباره بخشی دیگر از صحبت‌های جهانگیری مبنی بر اینکه عده‌ای نمی‌گذارند مردم از منافع برجام برخوردار شوند، بیان کرد: «همان‌طور که در انتخابات سال 92 گفتند که اگر پشت میز مذاکره بنشینند همه مشکلات حل می‌شود که البته این‌طور هم نشد، اکنون هم قصد دارند با تحریف درباره پیشرفت مذاکرات، به‌نوعی تا زمان انتخابات این مذاکرات را ادامه داده تا  جریان غرب‌گرا بالاخره کاندیدایی که متمایل به آن‌ها باشد، پیدا کند و جهت‌گیری‌ها به سمت او شود. کما اینکه آقای روحانی درجایی گفتند که اگر فلان فرد بیاید دولت سوم روحانی استمرار پیدا می‌کند».

وی با اشاره به اینکه تیم مذاکره‌کننده به دلیل ضعفی که از خود در برابر طرف مقابل نشان دادند، نتوانست کاری پیش ببرد، گفت: «این‌ها به دنبال مذاکره هستند تا به نتیجه‌ای برسند و به‌نوعی این 8 سالی که وقت کشور گرفته‌شده را پوشش دهند، اما واقعیت این است که نتواستند و به جای معرفی آمریکا به‌عنوان عامل وضع تحریم‌های ظالمانه علیه کشور به دنبال این هستند که با تحریف موضوع، مقصر را بخشی از مردم و برخی از مسئولان داخلی معرفی کنند که نقشی در این وضع نداشته و دلسوزانه به دنبال بی‌اثر کردن تحریم‌ها هستند».
 

موش دوانی آمریکا در مرز مشترک ایران- عراق

در هفته‌های اخیر نیروهای مسلح عراق عملیات‌های جدیدی را در محور شمال شرق استان مهم و راهبردی دیاله و نزدیکی مرزهای مشترک با ایران ترتیب دادند که همچنان به عناصر مخفی گروهک تروریستی داعش آلوده است. بر اساس اطلاعات به‌دست‌آمده، ائتلاف غربی - عبری - عربی به سرکردگی آمریکایی‌ها، صهیونیست‌ها و رژیم‌های مرتجع منطقه بر روی ناامن کردن دیاله حساب ویژه‌ای بازکرده‌اند؛ چراکه این استان با ایران مرزهای مشترک دارد و به گمان آنان می‌تواند برای تهران دردسرساز شود. دیاله حدود ۲۴۰ کیلومتر با ایران مرزهای مشترک دارد و همچنین به دلیل دارا بودن منابع مهم نفتی از اهمیت خاصی برخوردار است.

این استان بهترین مسیر برای اتصال ایران، عراق و سوریه است و این وضعیت حامیان مالی و نظامی داعش را برای ناامن کردن این محور به طمع انداخته است. روند تحولات نشان می‌دهد یکی از طرح‌های آشکاری که آمریکایی‌ها و جریان‌های همسو با آنان در عراق هم‌زمان با فشار حداکثری اقتصادی علیه تهران دنبال می‌کنند، ناامن کردن مرزهای مشترک ایران و عراق (مرز خسروی) در استان دیاله است و با این راهبرد درصدد هستند یکی از جاده‌های اصلی ایران با بغداد را دچار مشکل کنند. حامیان تروریست‌های داعش با ناامن کردن جاده مرزی کرمانشاه - دیاله - بغداد در تلاش هستند راه را برای در معرض خطر قرار دادن مسیر بسیار مهم مهران - عزیزیه - بغداد که نقطه امن تجارت ایران و عراق به شمار می‌آید، باز کنند که در مقطع فعلی در امنیت کامل و دور از دسترس عناصر مخفی داعش است.
 

سعودی دست از پا درازتر به سوریه برمی‌گردد

رأی‌الیوم به نقل از دیپلمات‌های بلندپایه دمشق گزارش داد: «روز دوشنبه هیئتی سعودی به ریاست رئیس دستگاه اطلاعات سعودی با رئیس‌جمهور سوریه دیدار کرده است. به‌عنوان اولین گام در عادی‎سازی روابط، دو طرف برای بازگشایی سفارت عربستان در سوریه توافق کرده‎اند و طرف سعودی گفته که از بازگشت سوریه به اتحادیه عرب استقبال می‎کنیم». عبدالباری عطوان سردبیر رأی‌الیوم گشایش در روابط عربستان و سوریه را به دیدار مسئولان سعودی و ایرانی در عراق مربوط دانسته و تأکید کرده است که در این دیدار دیدگاه‌های دو طرف نزدیک شده و راه را برای بازگشت روابط سعودی با سوریه هموار کرده است. روابط عربستان و سوریه از سال ۲۰۱۱ به دنبال تلاش عربستان در تعلیق عضویت دمشق در اتحادیه عرب و بحران این کشور، قطع شد.

اخبار کوتاه
◄ سناتور آمریکایی: سلیمانی مهم‌ترین شخصیت خاورمیانه بود/ «کریس مورفی» از سناتور دموکرات آمریکایی می‌گوید: «ما نباید از مفهوم فرهنگ شهادت در جهان اسلام غافل باشیم. با کشتن قاسم سلیمانی ضربه‌ای به سپاه وارد شد، ولی فعالیت‌های ایران در سال گذشته عملاً افزایش یافته است. سلیمانی مهم‌ترین شخصیت خاورمیانه بود و نتیجه شهادت سلیمانی زنده ماندن همیشگی خاطره او است».

◄ ترمز افزایش قیمت مسکن کشیده شد/ بانک مرکزی در گزارشی آورد: «متوسط قیمت مسکن تهران در اسفندماه 99، ۳۰ میلیون و ۲۷۴ هزار تومان بوده که در فروردین 1400، 1.3 درصد کاهش را تجربه کرد. در فروردین ۲۰۹۴ معامله به ثبت رسیده که نسبت به ماه قبل 5.68 درصد افزایش داشته است. این کاهش قیمت در شرایطی اتفاق افتاده که وزارت راه اجرای فرآیند خوداظهاری برای تکمیل اطلاعات سامانه املاک را آغاز کرده و قصد دارد از واحدهای احتکارشده، پایه مالیاتی بر خانه‌های خالی را بگیرد».

◄ بازرسی پنهان از مجتمع‌های قضایی؛ یک مدیر اخراج شد/ بعد از استقرار یک تیم بازرسی پنهان در یکی از مجتمع‌‎های قضایی تهران، مشاهده شد در طول یک هفته استقرار این هیئت، مدیر مجتمع مذکور یک‌بار هم از اتاق خود بیرون نیامده و یک مراجعه‌کننده را نیز نپذیرفته است؛ از نظر نظارت بر آرا و احکام صادر شده هم کاملاً بدون توجه اقدام شده است. با دستور رئیس قوه قضاییه، مدیر این مجتمع قضایی اخراج شد.

◄ جامعه روحانیت مبارز: از لاریجانی حمایت نمی‌کنیم/ «مصباحی‌مقدم» سخنگوی جامعه روحانیت مبارز گفت: «اولویت این جامعه و دبیرکل آن در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰، آیت‌الله رئیسی است و از آقای لاریجانی حمایت نخواهیم کرد».

◄ 173 هزار لبخند در شب شهادت امیرالمؤمنین!/ «سید پرویز فتاح»، رئیس بنیاد مستضعفان در توئیتی خبر داد: «هم‌زمان با روز شهادت امام علی (ع)، بنیاد مستضعفان 500 هزار تومان به‌تمامی ایتام تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی جمعاً به مبلغ 86 میلیارد تومان پرداخت کرد». ۱۷۳ هزار یتیم تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی هستند.

◄ ایران وارد بزرگ‌ترین طرح اقتصادی چین شد/ وزیر راه و شهرسازی خبر داد: «چین مبتکر طرح یک کمربند ـ یک جاده است و با استفاده از فناوری اطلاعات در این کشور ۶۳ هزار میلیارد ریال نقشه‌های اولیه در این طرح بوده که پیش‌ازاین در این پروژه هیچ اثری از ایران نبود؛ اما با رایزنی‌های صورت‌گرفته و اصلاح آن توانستیم ایران را در این طرح وارد کنیم».

◄ سخنرانی رهبر معظم انقلاب در روز قدس/ رهبر معظم انقلاب در ساعت۱۱ روز جمعه، به‌طور زنده سخنرانی خواهند کرد. شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی با اعلام این خبر، افزود: «امسال در روز جهانی قدس هیچ‌گونه تجمع و راهپیمایی حتی به شکل خودرویی نداریم و این تصمیم قطعی است».